-
1 күз
сущ.1) глаз, о́ко уст. и поэт.матур зәңгәр күзләр — краси́вые голубы́е глаза́
кылый күз — раско́сые глаза́
күзләр яшьләнү — появле́ние слёз на глаза́х
күз авырулары — глазны́е боле́зни
күз даруы — глазны́е ка́пли
күз клиникасы — глазна́я кли́ника
күз - күңелнең көзгесе — (погов.) глаза́ - зе́ркало души́
күз күрә дә, буй җитми — (посл.) ви́дит о́ко, да зуб неймёт
ышанма күзеңә, ышан сүземә — (погов.) не верь (свои́м) глаза́м, верь (мои́м) слова́м
күзләр матурны, иреннәр татлыны ярата — (посл.) глаза́ лю́бят краси́вое, уста́ - сла́дкое
2) зре́ние, глаз || зри́тельныйүткен күз — о́стрый (намётанный) глаз
тәҗрибәле күз — о́пытный глаз
күз күреме — по́ле зре́ния, кругозо́р
күздән югалу — исче́знуть из по́ля зре́ния
күз алдану — обма́н зре́ния, опти́ческий обма́н
күз хәтере — зри́тельная па́мять
3) взгляд, взоркүз йөртеп чыгу — обвести́ взгля́дом, оки́нуть взо́ром
күзләр белән озатып калу — провожа́ть взгля́дом
күзләрне еракка төбәү — устреми́ть взо́ры вдаль
4) перен.; разг. глаз (надзор, просмотр)балаларга ана күзе кирәк — де́тям ну́жен матери́нский глаз
монда җаваплы кеше күзе җитми — здесь не хвата́ет глаз отве́тственного лица́
һәр җирдә аның үз күзе — везде́ у него́ свой глаз
5) ушко́ ( иголки)йозак күзе — ушко́ замка́
6) дыра́, отве́рстие, проу́шинабалта күзе — проу́шина топора́
7) глазо́к ( двери)8) разг. звено́, глазо́к (окна, рамы)9) пе́тля́ ( на вязальных изделиях)күз төшерү — спусти́ть пе́тлю
10) яче́йка, ячея́җәтмә күзенә эләккән балык — ры́ба, застря́вшая в яче́йках се́ти
кәрәз күзе — со́товая ячея́
11) бот. глазо́к (у картофеля, деревьев, растений)12) перен. я́мка ( в каше для масла)13) ме́лкая полынья́ ( на поверхности льда)14) в притяж. ф. обозначает место, подвергающееся сильному воздействию солнца, ветра и т. п., или середину, центр чего-л.җил күзенә утыру — сесть в са́мое ве́треное ме́сто
күлләвекнең күзенә басу — наступи́ть в са́мую середи́ну лу́жи
15) по́ры (у сыра, хлеба); см. тж. күзәнәк 5)17) в знач. нареч.; в исх. п.; разг. күзеннән до краёв, до́верху ( о жидкости в сосуде); см. тж. мөлдерәмә18) в знач. нареч.; в направит. п.; разг. күзгә на вид, со стороны́күзгә бик таза — на вид о́чень здоро́вый
халык күзендә — в глаза́х люде́й, пе́ред наро́дом
•- күз агу- күз агы
- күз алмасы
- күз бәйләш
- күз врачы
- күз кабагы
- күз карасы
- күз карашы
- күз койрыгы
- күз күрмәү
- күз күрмәс булу
- күз кысу
- күз мускулы
- күз нуры
- күз талдыру
- күз талу
- күз тәбә
- күз томалану
- күз төбе
- күз үләне
- күз уты
- күз чокыры
- күз чыгару
- күз ясмыгы
- күз ялтыравыгы
- күз яше
- күз яше юлы
- күз яшь бизләре
- күзгә ак төшү
- күзгә күренми торган
- күзгә күренмәслек
- күзе китү
- күзеннән итү
- күзләр йомылу••күз агы белән карау — посмотре́ть зло́бно, вражде́бно
күз агы кебек саклау — бере́чь как зени́цу о́ка
күз алакаю — см. күз алару 1)
күз аларту — прост. стро́ить гла́зки (кому-л.)
күз алды (аллары) караңгылану (томалану, чуарлану) — помути́ться в глаза́х (от волнения, бессилия и т. п.)
күз алдына килү (килеп басу) — ожива́ть (ожи́ть, встава́ть/встать) пе́ред глаза́ми; предста́ть пе́ред глаза́ми
күз алдына китерү (китереп бастыру) — предста́вить, вообрази́ть
күз алдында чуалу — верте́ться на глаза́х (пе́ред глаза́ми); лезть в (на) глаза́
күз алдыннан уздыру (кичерү) — предста́вить мы́сленно
күз алдыннан узу (кичү) — промелькну́ть пе́ред глаза́ми
күз алмашу (алышу) — обменя́ться взгля́дами
күз артында — за глаза́, загла́зно
күзе астында — под (чьим-л.) наблюде́нием (контро́лем); в прису́тствии (кого-л.)
күз атып йөрү — быть влюблённым (в кого-л.)
күз ачарлык түгел — см. күз ачкысыз
күз ачып күз йомганчы — не успе́ть гла́зом моргну́ть; в мгнове́ние о́ка; вмиг
күз(ләр) әлҗе-мөлҗе килү — в глаза́х потемне́ло (помути́лось), в глаза́х ряби́т
күз әшнәлеге (танышлыгы) — случа́йное знако́мство, ша́почное знако́мство
күз бәйләнү — смерка́ться, темне́ть
күз бәйләү — см. күз буу
күз(ләр) белән ашау — есть (поеда́ть, пожира́ть) глаза́ми
күз белән сөзү — впе́риться
күз(не) бетерү (бетәштерү) — ослабля́ть/осла́бить зре́ние, по́ртить, испо́ртить зре́ние
күз буяу — втира́ть/втере́ть очки́; пуска́ть/пусти́ть пыль в глаза́; зама́зать глаза́ (кому-л.) прост.
күз буяучылык — очковтира́тельство
күз дә йоммау — и глаз не сомкну́ть
күз дә йоммыйча — и гла́зом не моргну́в
күз дә каш урынына күрү — леле́ять, оберега́ть
күз(ләр) дүрт булу — широко́ раскры́ть глаза́, вы́таращить, вы́лупить глаза́ (от удивления, изумления или страха)
күз җиткән кадәр — наско́лько хвата́ет глаз; куда́ достига́ет взгляд
күз җитмәгән — далёкий, незнако́мый, неизве́стный (о землях, крае, стране)
күз җитмәслек — необозри́мый, неогля́дный
күз иләге аша үткәрү — прочита́ть внима́тельно, крити́чески (книгу, рукопись, статью и т. п.)
күз (дә) иярмәү — де́лать (что-л.) ло́вко, прово́рно (букв. гла́зом не уследи́ть; глаза́ не поспева́ют за чем-л.); спо́риться в рука́х (у кого-л.), скор на́ руку
күз иярмәс(лек) тизлек белән — молниено́сно, мгнове́нно; с молниено́сной быстрото́й
күз йомдыру — обмишу́лить
күз йомып алу — вздремну́ть, прикорну́ть
күз йомып йөрү (тору) — смотре́ть сквозь па́льцы (до поры до времени)
күз йомып калу — проморга́ть, прозева́ть
күз йомып та табу — находи́ть (найти́) с закры́тыми глаза́ми (т. е. хорошо знать местонахождение кого, чего-л.)
күз йөгертү (йөгертеп чыгу) — просмотре́ть бе́гло (пове́рхностно), пробежа́ть глаза́ми
күз (кабагы) тарту — подёргивание ве́ка (по суеверию: к радости или к неприятности)
күз камашу — см. күз чагылу
күз карасы кебек асрау — бере́чь, леле́ять, носи́ть на рука́х (кого-л.)
күз карасы кебек (күз карасыдай) саклау — бере́чь (храни́ть) как зени́цу о́ка; бере́чь пу́ще гла́за (кого-л., что-л.); леле́ять, пе́стовать (кого-л.)
күз карашка — на вид, вне́шне
күз качыру — скрыва́ться, не пока́зываться
күз күргән якка — куда́ глаза́ глядя́т; на все четы́ре сто́роны
күз күреме җирдә, күз күремендә — ско́лько досту́пно гла́зу
күз күреме җиткән кадәр — в преде́лах обозрева́емости (досяга́емости)
күз күреме җитмәслек — необозри́мый, необъя́тный
күз күрер (әле) — ви́дно бу́дет, посмо́трим
күз күрмәгән — незнако́мый, неизве́стный
күз күрмәгән, колак ишетмәгән — неви́данный, неслы́ханный (доселе)
күз күрмәс, колак ишетмәслек (җир) — далёкий, да́льний ( край)
күз кысышу — переми́гиваться, подмигну́ть друг дру́гу
күз(ләр) мәңгегә йомылу — засну́ть (усну́ть) ве́чным (моги́льным, после́дним) сном
күз нуры түгү — о напряжённой работе, связанной со зрением
күз очы белән, күз очтан — см. күз кырые белән генә
күз салгалау — посма́тривать, погля́дывать
күз сирпү (сирпеп алу) — метну́ть взгляд (из-под брове́й); бро́сить бы́стрый взгляд
күз суын түгү — см. күз яше түгү
күз(ләр) сүнү — поту́хнуть, потускне́ть, поблёкнуть ( о глазах)
күз терәге — опо́ра, наде́жда (чья-л.) (единственный человек, на которого вся надежда)
күз терәп — с наде́ждой
күз тимәсен (тия күрмәсен) — как бы не сгла́зить
күз томалау — надева́ть шо́ры на глаза́; отводи́ть глаз
күз төшерү — броса́ть (бро́сить, кида́ть/ки́нуть) взгляд (на кого, что-л.)
күз тышта калу — (букв. оста́вить глаза́ на у́лице) не ви́деть помеще́ние пока́ глаза́ не привы́кнут
күз уйнату — стро́ить гла́зки
күз уңында тоту — см. күздә тоту 1)
күз үлчәме (үлчәве) — глазоме́р
күз җиткән кадәр — наско́лько хвата́ет глаз; куда́ достига́ет взгляд; күз җитмәслек необозри́мый, неогля́дный
күз чамасы белән — на глазо́к, на глазоме́р
күз(ләр) чекерәю — см. күз акаю
күз(ләр) чуарлана — в глаза́х ряби́т
күз чыга язу — прогляде́ть (просмотре́ть) все глаза́
күз чыгу — осле́пнуть, лиши́ться глаз
күз яздырып — скры́тно; та́йно
күз яктысында — пока́ ви́дно, пока́ не стемне́ло; за́светло
күз яше (яшьләре) белән — в слеза́х (просить, умолять)
күз яше (яшьләре) төшәчәк (тотачак) — отолью́тся (чьи-л.) слёзы (слёзки) (кому-л.)
күз яше кою — утопа́ть в слеза́х
күз яшенә буылу (тыгылу, төелү) — глота́ть слёзы
күз яшьләренә ирек бирү — дать во́лю слеза́м, лить слёзы в три ручья́
күзгә алырлык — заслу́живающий внима́ния
күзгә бәрелү (ташлану) — броса́ться (кида́ться) в глаза́
күзгә бәреп (бәрелеп) тору — бить в глаза́, ре́зать глаза́ (глаз)
күзгә ике булып күренү — двои́ться в глаза́х
күзгә йокы кермәү — не сомкну́ть глаз
күзгә карап көлү — смея́ться в глаза́ (издеваться, оскорблять)
күзгә карап җан сату — врать как си́вый ме́рин
күзгә керерлек (керердәй) булып — при́стально (смотреть на кого-л.)
күзгә кереп бару (керергә тору, керәм дип тору) — лезть на глаза́ (привлекать к себе чьё-л. внимание)
күзгә керү — лезть в глаза́ ( стараться быть замеченным)
күзгә көл сибү — пуска́ть/пусти́ть (кому-л.) пыль в глаза́
күзгә көя булу — см. күз көеге булу
күзгә күзне куеп — с гла́зу на глаз
күзгә күренеп — (пря́мо) на глаза́х, заме́тным о́бразом
күзгә күренеп калу (китү) — показа́ться (появи́ться) в по́ле зре́ния; промелькну́ть
күзгә (дә) күренмәү — не пока́зываться на глаза́; не пока́зывать и но́са
күзгә терәү (сугу) — одура́чить, оста́вить в тру́дном положе́нии
күзгә төртелү (бәрелү, бәрелеп тору) — броса́ться в глаза́; коло́ть глаза́, мозо́лить глаза́
күзгә төтен җибәрү — пусти́ть в глаза́ пыль (дым)
күзгә төшкән чүп (ак) кебек — как бельмо́ на глазу́
күзгә эләрлек — досто́йный внима́ния
күзгә яшь тыгылу — слёзы подступи́ли к го́рлу
күздә тотылу — име́ться в виду́
күздә ут уйнау (кабыну, яну), күзләре ут уйнау — глаза́ разгоре́лись; глаза́ искря́тся
күздә чүп булып тору — мозо́лить глаза́ (кому-л.) прост.
күздән очкыннар чәчү — сверка́ть/сверкну́ть (мета́ть мо́лнии) глаза́ми (на кого-л.)
күздән пәрдә ачылган кебек булу — сло́вно (то́чно) пелена́ с глаз спа́ла
күздән югалту — потеря́ть из ви́ду
күздән югалу (юк булу) — уйти́ (вы́пасть, исче́знуть) из по́ля зре́ния
күзе атылып чыгарга тора — глаза́ на лоб вы́лезли, глаза́ вы́лезли из орби́т
күз(ләр)е дә йөз(ләр)е — на глаза́х; см. тж. күз алды
күзе очлы — ос́трый на глаз (глаза́)
күз(ләре)е тоз булу — ждать не дожда́ться, прогляде́ть (вы́смотреть) все глаза́
күзе туймас (кеше) — ненасы́тный, жа́дный, а́лчный (человек)
күзе тую — насы́титься (чем-л.); удовлетвори́ться
күзе чыккан — быва́лый, о́пытный (в каком-л. деле); вида́вший ви́ды
күзләре чыксын! — чтоб его́ глаза́ ло́пнули! чтоб ему́ бы́ло пу́сто!
күз(ләр)е әйтеп тора — по глаза́м ви́дно
күзе җете — хорошо́ ви́дит, зре́ние хоро́шее
күз(ләр)ем күрмәсен иде — глаза́ бы мои́ не ви́дели (не гляде́ли)
күзем (чәчрәп) чыксын! — пусть глаза́ мои́ ло́пнут!
күземнән югал — прост. с глаз доло́й
күземә күренмә(гез) — вон отсю́да, с глаз доло́й
күзен алу — отвести́ взгляд, пря́тать глаза́
күз(ләр)ен зур итеп ачу — де́лать больши́е (кру́глые) глаза́, смотре́ть больши́ми глаза́ми (на кого, что-л.)
күз(ләр)ен йомдыру — закры́ть глаза́ ( умирающему)
күз(ләр)ен мөлдерәтеп (тутырып) карау — смотре́ть сквозь слёзы (печа́льно)
күз(ләр)ен сөзеп карау — смотре́ть, посмотре́ть исподло́бья
күзен томалау — закры́ть глаза́ (кому-л.)
күзен чыгарганчы (әйтү) — сказа́ть пря́мо в глаза́; ре́зать пра́вду-ма́тку в глаза́
күзен чыгару — вы́колоть глаз, вы́бить глаз, ослепи́ть
күзеннән агыза да тора — глаза́ на мо́кром ме́сте; глаза́ не просыха́ют
күзеннән ут уйнату (чәчү) — пронзи́ть жгу́чим взгля́дом
күзенә басу — угада́ть то́чно
күз(ләр)енә йотылу (текәлү) — при́стально смотре́ть в глаза́ (кому-л.); впе́риться глаза́ми
күзенә каратып тоту — приворожи́ть
күзенә керергә тырышу — добива́ться расположе́ния (кого-л.); стреми́ться понра́виться (кому-л.); лезть на глаза́ (кому-л.)
күзең чыкканмы (әллә)! — прост. осле́п, что ли!
күзләр мәңгегә (мәңгелеккә) йомылу — засну́ть (усну́ть) ве́чным (моги́льным, после́дним) сном
күз(не) алмау — не своди́ть (спуска́ть) глаз
күз(ләр)не ачык тоту, күзне ачып йөрү — быть осторо́жным (осмотри́тельным), внима́тельным; гляде́ть в о́ба
күз(ләр)не гарешкә терәп — упова́я на бо́га
күзне йомып — с закры́тыми глаза́ми; не размышля́я, недо́лго ду́мая
күз(не) йөртү (йөгертү) — оки́нуть взгля́дом, пробежа́ть глаза́ми
күз(ләр)не кан басу (кан алу) — налива́ться кро́вью ( о глазах); рассвирепе́ть
күз(ләр)не кая яшерергә белмәү — не знать, куда́ глаза́ дева́ть/деть
күзне күзгә текәп (төбәп, терәп) — впе́рившись глаза́ми друг в дру́га (разговаривать, стоять и т. п.)
күз(ләр)не чагырайту — вы́таращить глаза́
күз(ләр)не челәйтү (челәйтеп карау) — смотре́ть (наблюда́ть, глазе́ть прост.) вы́таращенными глаза́ми (вы́таращив глаза́)
күз(ләр)не челт-челт йому — хло́пать глаза́ми
күз(ләр)не шар итеп ачу — вы́таращить (вы́пучить) глаза́ (от удивления, изумления или испуга)
- күз акаю- күз алару
- күз алды
- күз алдында
- күз алдыннан китмәү
- күз аллары караңгылану
- күз ату
- күз ачкысыз
- күз ачтырмау
- күз дә ачтырмау
- күз ачылу
- күз бетү
- күз бетәшү
- күз буу
- күз буучы
- күз йому
- күз калмау
- күз көеге
- күз көеге булу
- күз күгәрү
- күзләр күгәрү
- күз күргән
- күз кызу
- күз кырые белән генә
- күз кырые белән карау
- күз кырые белән генә карау
- күз чите белән карау
- күз койрыгы белән карау
- күз маңгайга менү
- күзләр маңгайга менү
- күз нурым
- күз өстендә каш кебек
- күз өстендәге каштай
- күз салу
- күз ташлау
- күз тию
- күз тидерү
- күз тигезү
- күз тону
- күзләр тону
- күз тоткан
- күз тотып йөргән
- күз төшү
- күзләр уйнау
- күз ут булу
- күзләр ут булу
- күз үлчәме белән
- күз үлчәве белән
- күз җитү
- күз чагылу
- күзләр чагылу
- күз шар булу
- күзләр шар булу
- күзләр шардай булу
- күзләр шарланып китү
- күз эленү
- күз явын алу
- күз явын алып тору
- күз явын алырлык
- күз яше түгү
- күзгә ак-кара күренмәү
- күзгә карап
- күзгә күренү
- күзгә ташлану
- күзгә төрткесез караңгы
- күзгә чалыну
- күздә тоту
- күздән калу
- күздән кичерү
- күздән уздыру
- күздән үткәрү
- күздән төшерү
- күздән төшү
- күздән утлар күренү
- күзгә утлар күренү
- күздән ычкындырмау
- күздән югалтмау
- күздән яздырмау
- күздән язу
- күзе ачылмаган
- күзе ачык
- күзе тону
- күзләре тону
- күзе яшьле
- күзләре яшьле
- күзен бәйләү
- күзләрен бәйләү
- күзен тозландырып
- күзләрен тозландырып
- күзне тозландыру
- күзенең агын әйләндереп карау
- күзең тишелеп чыккыры
- күзне камаштыру
- күзләрне камаштыру
- күзне кыздыру
- күзне кызыктыру
- күзләрне кыздыру
- күзләрне кызыктыру
- күзне текәү
- күзне төбәү
- күзне уйнату
- күзләрне уйнату
- күзне чагылдыру
- күзләрне чагылдыру
- күзне чагылдырырлык
- күзләрне чагылдырырлык
- күз тоту
- күзгә бәреп әйтү
- күзгә төртеп әйтү -
2 күренү
неперех.1) видне́ться, смотре́ться; станови́ться/стать ви́дным2) каза́ться, пока́зываться/показа́ться; вы́глядетьакыллы күренү — каза́ться у́мным
баласыман күренү — каза́ться ребёнком
төскә яшь күренү — каза́ться моложа́вым
үз яшеңә караганда өлкәнрәк күренү — вы́глядеть ста́рше свои́х лет
3) явля́ться/яви́ться, появля́ться/появи́ться, пока́зываться/показа́тьсяврачка күренү — показа́ться врачу́
урамда күренү — пока́зываться на у́лице
эштә күренү — появля́ться на рабо́те
4) предста́виться, показа́ться, почу́диться; чу́вствоваться, ощуща́ться•- күренеп китү
- күренеп йөрү
- күренеп торган
- күренеп чыгу
- күренеп калу••күренә ки — чу́вствуется же
-
3 ара
сущ.1) промежу́ток; зазо́ртар ара — у́зкий промежу́ток
бүрәнә араларын сылау — зама́зать зазо́ры ме́жду брёвнами
ике кат тәрәзә арасы — промежу́ток ме́жду двойны́ми о́кнами
2) простра́нство ме́жду ( чем)ике авыл арасын су баскан — простра́нство ме́жду двумя́ дере́внями затопи́ло водо́й
чик буендагы буш ара — свобо́дное (нейтра́льное) простра́нство на грани́це
3) расстоя́ние, интерва́л, просве́т ( между словами или между строчками в тексте); пробе́л типогр. (между буквами, знаками)яшь агач аралары — расстоя́ние (просве́ты) ме́жду молоды́ми деревца́ми
4) прохо́д (ме́жду)парталар арасы — прохо́д ме́жду па́ртами
ике өйне аерып тора торган тар гына ара — у́зенький прохо́д, разделя́ющий два до́ма
5) (на стене́) просте́нок ( между двумя окнами)ике ишек арасы — просте́нок ме́жду двумя́ дверя́ми
6) прям.; перен. расстоя́ние (от кого-л., чего-л. и до кого-л., чего-л., между кем-л., чем-л.) (дальнее, ближнее, далёкое, близкое, большое, небольшое); отре́зок (пути, дороги)ара ерагая — расстоя́ние увели́чивается
араны метр белән үлчәү — измеря́ть расстоя́ние в ме́трах
Казан белән Арча арасы — расстоя́ние от Каза́ни до Арска
сызыкның ике нокта белән чикләнгән арасы — отре́зок ли́нии, ограни́ченный двумя́ то́чками
7) перен. расстоя́ние, диста́нцияҗитәкче белән җитәкләнүчеләр арасында билгеле бер ара булырга тиеш — ме́жду руково́дством и подчинёнными должна́ быть определённая диста́нция
8) спорт. диста́нция (короткая, длинная, километровая); расстоя́ниемең метрлык арага йөгерү — бежа́ть на тысячеметро́вую диста́нцию
9) ( в транспортном движении) перего́н, пролёт, перее́здКазан белән Юдино арасын үткәндә — на перего́не ме́жду Каза́нью и Юдино
бу ара бик озак булды — э́тот пролёт был о́чень до́лгим
10)а) вре́мя, промежу́ток (отре́зок) вре́менисъезддан соң узган ара — промежу́ток вре́мени, истёкший по́сле съе́зда
тарихның ун еллык арасы — десятиле́тний отре́зок (промежу́ток) исто́рии
биш минутлык ара — вре́мя в пять мину́т; пятимину́тный отре́зок вре́мени
дәрес араларында — в промежу́тках ме́жду уро́ками
стартка берәр минутлык ара калдырып чыгу — выходи́ть на старт с промежу́тком в одну́ мину́ту
б) вре́мя; мину́таара бик тар иде — вре́мени бы́ло о́чень ма́ло
берәр буш ара табып — вы́брав ка́к-нибудь свобо́дное вре́мя (свобо́дную мину́ту)
11) обычно в притяж. ф. араларыа) ра́зница (в во́зрасте)аралары бер генә яшь — ра́зница ме́жду ни́ми то́лько в оди́н год; пого́дки
б) перен. ра́зница, отли́чие, расстоя́ние ме́жду (кем, чем) (большое, небольшое, значительное)кеше белән кеше арасы - җир белән күк арасы — расстоя́ние ме́жду лю́дьми - как ме́жду не́бом и землёй
безнең карашларның арасы зур — ра́зница ме́жду на́шими взгля́дами больша́я
12) перен. отноше́ния, взаимоотноше́ния; связь, свя́зианың белән минем ара яхшы — мои́ отноше́ния с ним хоро́шие
13) в составе отдельных словосочет. (см. по их начальным компонентам) меж-, между-ай арасы — междулу́ние
каш арасы — межбро́вье
елга арасы — междуре́чье
рәт араларын эшкәртү — обрабо́тка междуря́дий
14) обычно в косв. ф. среда́ (рабочая, читательская, молодёжи, студентов); круг (сослуживцев, ровесников, знакомых)яхшы кешеләр арасына керү — попа́сть в среду́ (круг) хоро́ших люде́й
балыкчылар арасында йөри торган мәкаль — посло́вица, быту́ющая в среде́ рыбако́в
сезнең арадан (арагыздан) кемнәр генә чыкмас! — кто то́лько не вы́йдет из вас (из ва́шей среды́)!
15) в знач. прил. промежу́точный, перехо́дный, посре́дствующий (пласт, слой)ара күренешләр — перехо́дные явле́ния
үсешнең ара баскычлары — промежу́точные ступе́ни разви́тия
16) в знач. послелога арага, арасынаа) ме́жду (меж) чего; ме́жду (кем, чем)безнең арага бас — станови́сь ме́жду на́ми
юл арасына язу — писа́ть ме́жду (меж) строк; писа́ть ме́жду стро́ками
ике этаж арасына куелган көзге — зе́ркало, устано́вленное ме́жду двумя́ этажа́ми
өрәңге яфрагын китап арасына кыстыру — вложи́ть клено́вый лист в кни́гу
төймә үлән арасына төште — пу́говица упа́ла в траву́
урман арасына таралу — разбрести́сь по ле́су
17) в знач. послелога арада, арасындаа) ме́жду (кем-л., чем-л.), ме́жду (меж) ( чего)эш арасында — ме́жду де́лом
сезнең белән безнең арада аерма юк — ме́жду ва́ми и на́ми нет ра́зницы
ике стена арасында — ме́жду двумя́ сте́нами; ме́жду (меж) двух стен
б) среди́ (кого, чего)бу тәкъдимнәр арасында — среди́ э́тих предложе́ний
өйрәтелгән җәнлекләр арасында йөрү — проха́живаться среди́ дрессиро́ванных звере́й
в) в, за, в тече́ниеике сәгать арасында — за два часа́; в тече́ние двух часо́в
атна арасында эшләнә торган эш — рабо́та, кото́рую ну́жно сде́лать за (в) неде́лю
бакча арасында гына кия торган кием — оде́жда, надева́емая то́лько на огоро́д (на огоро́де)
каралты арасында маташучы пенсионер карт — стари́к пенсионе́р, хлопо́чущий во дворе́ (по двору́)
урман арасында җылы — в лесу́ тепло́
е) среди́, в числе́ (кого, чего)кунаклар арасында геройлар да бар иде — среди́ (в числе́) госте́й бы́ли и геро́и
18) в знач. послелога арасындагы ме́жду (кем, чем)күрше илләр арасындагы бәйләнешләр киңәя — свя́зи ме́жду сосе́дними стра́нами расширя́ются
19) в знач. послелога арадан, арасыннана) между (меж) ( чего), между (кем, чем); среди (кого, чего); в ( чём)таулар арасыннан салынган юл — доро́га, проло́женная меж гор
халык арасыннан көч-хәл белән үтү — наси́лу пробра́ться ме́жду людьми́ (че́рез толпу́)
балалар арасыннан кемнедер эзләү — иска́ть кого́-то среди́ дете́й
камыш арасыннан таптык без аны — мы разыска́ли его́ в камыша́х (среди́ камыше́й)
б) сквозь (кого, что)куаклар арасыннан күренеп тору — видне́ться сквозь кусты́
халык арасыннан көч-хәл белән узу — наси́лу пробра́ться сквозь толпу́
в) из (кого, чего); из (числа́) (кого-л., чего-л.)куаклар арасыннан килеп чыгу — вы́йти (вы́скочить) из кусто́в
лидерлар арасыннан калу — вы́пасть из числа́ ли́деров
урман арасыннан бару — идти́ ле́сом (по ле́су, че́рез лес)
•- арада йөрү
- арада йөрүче
- арадан берсе••ара бозучы — интрига́н, интрига́нка; скло́чник, скло́чница
ара бозылу — раздружи́ться разг.; ссо́риться, поссо́риться ( с кем); отноше́ния по́ртятся (разла́живаются; испо́ртились, разла́дились) || размо́лвка, ссо́ра, раздо́р, ра́спря, ра́спри, разла́д, нелады́ (ед. нет) (с кем-л.)
ара болгату (бутау) — см. ара бозу 1)
ара ерагаю — расходи́ться/разойти́сь; отходи́ть/отойти́ (от кого-л. и́ли друг от дру́га); охладева́ть/охладе́ть друг к дру́гу
ара салкынаю — см. ара суыну
ара якынаю — сближа́ться/сбли́зиться; сходи́ться/сойти́сь (бли́же); сжива́ться/сжи́ться, сдружи́ться
ара якын булу — быть в бли́зких (прия́тельских, дру́жеских) отноше́ниях; быть накоротке́ ( с кем)
арага керүче — ( в любви) разлу́чник, разлу́чница прост.; народно-поэт.
арага салып — откры́то (в откры́тую) и сообща́ (о́бщими уси́лиями)
арадан алып китү — уноси́ть/унести́ ( от нас)
арадан китү — уходи́ть/уйти́ ( от нас)
- ара бозу- ара өзек
- ара өзелгән
- ара өзү
- арага алу
- ара суыну
- арага кертү
- арага керү
- арага кысылу тыгылу
- арага кысылу
- арага салкын йөгерү
- арага суык йөгерү
- арага салкын төшү
- арага суык төшү
- арага төшү
- арага чөй кагу
- арага чөй кыстыру
- арага чөй сугу
- арадан җил дә үтмәү
- арадан кара мәче үтү
- арадан кара песи үтү
- арадан кара мәче узу
- арадан кара песи узу